ေျခေထာက္နာျခင္းႏွင့္ အစားအစာမ်ား

မွ်င္ထူၾကြက္သားေတြ ေရာင္ရမ္းၿပီး ေျခေထာက္ေတြနာက်င္တာကို လူတိုင္းနီးပါးႀကံဳေတြ႕ရ တတ္ပါတယ္။ အဲဒီလို ခံစားမႈေတြကို လံုးဝႀကီးေပ်ာက္ကင္းသြားေအာင္ ကုသဖို႔က အေတာ္ကိုခက္ခဲပါတယ္။ ေဆးဝါးေတြဟာ ူၾကြက္သား မ်ား နာက်င္ျခင္း၊ ေမာပန္းျခင္းနဲ႔ တျခားအေျခအေနေတြကိုသက္သာဖို႔အတြက္သာ စြမ္းေဆာင္ႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လူနာ ေတာ္ေတာ္ မ်ားမ်ားဟာ သူတို႔ရဲ့ေရာဂါလကၡဏာေတြ သက္သာဖို႔ဆိုရင္ သူတို႔စားေသာက္တဲ့ပံုစံနဲ႔ ေနထိုင္မႈပံုစံကိုပါ ေျပာင္းလဲေပး ဖို႔လိုပါတယ္။ ဘယ္လိုအစားအေသာက္ေတြကို ေရွာင္သင့္လဲဆိုတာကို သိထားရင္ လူနာအေနကို အေတာ္ကို အေထာက္အကူျပဳႏိုင္ပါတယ္။ လူနာတခ်ိဳ႕ဟာ သူတို႔စား ေသာက္တဲ့အစားအေသာက္ေတြေၾကာင့္ သူတို႔ခံစားရတဲ့ ၾကြက္သား နာက်င္မႈေတြ၊ ၾကြက္သားေတာင့္တင္းမႈေတြဟာ ပိုၿပီးဆိုးဝါးလာတတ္ပါတယ္။

.

ကြၽမ္းက်င္ပညာရွင္ေတြကေတာ့ ေက်ာရိုးမနဲ႔ ဦးေႏွာက္မွာရွိတဲ့ အာရံုေၾကာမ်ား အလြန္ခံစား လြယ္တာေၾကာင့္ ဒီ လကၡဏာေတြကို ခံစားရတာလို႔ သတ္မွတ္ၾကပါတယ္။ တခ်ိဳ႕အစားအစာေတြဟာ Neurotransmitters ထုတ္လုပ္မႈကို မ်ားေစၿပီး အဲဒီ Neurotransmitters ေတြက နာက်င္မႈေတြ ျမန္ျမန္ခံစားရေအာင္လႈံ႕ေဆာ္ေပးတာေၾကာင့္လို႔ ဆိုၾကပါတယ္။ မွ်င္ထူၾကြက္သားမ်ားေရာင္ရမ္းနာက်င္မႈနဲ႔ အစားအစာဆက္စပ္မႈကို သုေတသနျပဳလုပ္ထားတာ နည္းေပမယ့္လည္း သုေတသီေတြဟာ နာက်င္မႈကို သက္သာေစတဲ့အစားစာတဲ့ပံုစံ ၁ဝ မ်ိဳးကို အႀကံေပးခဲ့ၿပီး ဒီနည္းလမ္းဟာ တာရွည္နာက်င္မႈခံစားေနရတဲ့သူေတြအတြက္ေတာင္ အေထာက္အကူျပဳေစတာကို ေတြ႕ရပါတယ္။

.

၁။ လတ္ဆက္တဲ့ အစားအေသာက္တို႔ကို စားသံုးပါ။

မွ်င္ထူၾကြက္သားေရာင္ရမ္းမႈကို ခံစားရတဲ့လူနာေတြထဲက တစ္ဝက္ေလာက္မွာ Irritable Bowel Syndrome – IBS လိုမ်ိဳး ဝမ္းေလွ်ာတာနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ျပႆနာေတြကို ခံစားရတတ္ပါတယ္။ အစာေတြကို ၾကာရွည္ခံေအာင္ထည့္က်တဲ့ Preservatives ေတြ၊ အရသာရွိေအာင္ ထပ္ထည့္ၾကတဲ့ Additives ေတြ မပါတဲ့ သန္႔ရွင္းလတ္ဆတ္တဲ့ အစားအစာ ေတြဟာ ၾကြက္သားနာက်င္မႈနဲ႔ ဆက္စပ္ၿပီး ျဖစ္ေပၚလာတ့ဲ IBS ကို သက္သာေစပါတယ္။ အူလမ္းေၾကာင္းေရြ႕လ်ားမႈကို လႈံေဆာ္ေပးတဲ့ အစားအစာေတြဟာ မွ်င္ထူၾကြက္္သားေတြ ေရာင္ရမ္းေစတဲ့ အာရံုေၾကာမ်ား ကိုပါ သက္ေရာက္မႈရွိတာကို ေတြ႕ရပါတယ္။ တိက်တဲ့ ျဖစ္စဥ္ေတြကို မသိရေသးေပမယ့္လည္း လတ္ဆတ္တဲ့အစားအစာေတြကို စားသံုးတာဟာ လူတိုင္းအတြက္ သင့္ေတာ္တာေၾကာင့္ ဒီနည္းလမ္းကို လူတိုင္းလိုက္နာသင့္ပါတယ္။ အသီးအရြက္ေတြထဲမွာလည္း ဓါတုပိုးသတ္ေဆးကို မသံုးထားတဲ့ အသီးအႏွံေတြက ပိုၿပီး ေကာင္းမြန္ပါတယ္။

~

၂။ ေကာ္ဖီကို မစြဲေသာက္ပါနဲ႔။

မွ်င္ထူၾကြက္သားေရာင္ရမ္းမႈဟာ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ အေနအထားကို ထိန္းခ်ဳပ္ေပးတဲ့ ဦးေႏွာက္မွာရွိတဲ့ Chemicalsေတြကို ေျပာင္းလဲမႈျဖစ္ ေစပါတယ္။ အဲဒီအေျခအေနဟာ အနားမယူရျခင္း၊ ေကာင္းစြာမအိပ္စက္ရျခင္း၊ ပင္ပန္းႏြမ္းနယ္မႈေတြနဲ႔ ဆက္စပ္ေနပါတယ္။  ၾကြက္္သားေရာင္ ေနတဲ့ သူေတြဟာ သူတို႔ရဲ့နာက်င္မႈေတြသက္သာေစဖို႔ လူကိုတက္တက္ၾကြၾကြျဖစ္ေစတဲ့ ေကာ္ဖီေတြကိုေသာက္တတ္ၾကပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ ကဖင္းပါတာေတြဟာ ေကာင္းတဲ့ အက်ဳိးထက္ ဆိုးက်ိဳးေတြကို ျဖစ္ေစပါတယ္။ ကဖင္းဟာ နာက်င္မႈေဝဒနာေတြကိုေတာင္ ပုိၿပီး ဆိုးဝါးသြားတတ္ပါတယ္။

~

၃။ အသီးအရြက္တခ်ိဳ႕ကို ေရွာင္ဖို႔လိုပါတယ္။

အဆစ္မ်ားနာက်င္မႈအတြက္ ဟင္းသီးဟင္းရြက္ေတြကိုေရွာင္ရမယ္လို႔ ဆိုၾကပါတယ္။ ပံုမွန္အားျဖင့္ဆိုရင္ အသီးအရြက္ေတြဟာ ကယ္လိုရီနည္းတယ္။ က်န္းမာေရးနဲ႔ညီညႊတ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ခရမ္းခ်ဥ္သီး၊ အာလူး၊ ခရမ္းသီးေတြကေတာ့ အဆစ္မ်ားေရာင္ရမ္းတာကို ပိုဆိုးေစၿပီး တခ်ိဳ႕လူနာေတြမွာ နာက်င္မႈကိုေတာင္ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ အဲဒီလိုအစားအစာေတြမွာ အာရံုေၾကာေတြကို အဆိပ္အေတာက္ျဖစ္ေစတဲ့ အစိတ္အပိုင္းေတြ ပါဝင္ၾကပါတယ္။ ဒါနဲ႔ ဆက္စပ္ၿပီး ခံစားရတဲ့လူနာအေရအတြက္ဟာ နည္းေပမယ့္ ဒီလိုအစားအစာေတြကို ျဖတ္လိုက္ရင္ သိသိသာသာ ေကာင္းသြားတယ္လို႔လည္း ပညာရွင္ေတြက ဆိုလာၾကပါၿပီ။

~

၄။ Omega 3 Fatty Acid အဆီ ရေအာင္ စားပါ။

ဆယ္လ္မြန္ငါးအပါအဝင္ ငါးေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားမွာေတြ႕ရတဲ့ Omega 3 Fatty acid အဆီေတြဟာ ႏွလံုးက်န္းမာေရးအတြက္ အေထာက္အကူျပဳသလို နာက်င္မႈေတြကိုလည္း ေကာင္းစြာထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္တာကို ေတြ႕ရပါတယ္။ သူတို႔ဟာ ေရာင္ရမ္းမႈကို ေလ်ာ့က်ေစၿပီး ဦးေႏွာက္ရဲ့လုပ္ေဆာင္မႈေတြကို ကူညီေပးတာေၾကာင့္ လူေတြအတြက္ အေတာ္ကို အေထာက္အကူရပါတယ္။ စမ္းသပ္မႈေတြအရေတာ့ ငါးရဲ့အဆီကိုျဖည့္စြက္စားေပးတဲ့သူေတြထဲက ၆ဝ ရာခိုင္ႏႈန္းမွာ နာက်င္မႈ လကၡဏာေတြ သက္သာတာကို ေတ႔ြရပါတယ္။

~

၅။ တေစးပါတာေတြကို ေရွာင္ပါ။

တေစး Yeast ဟာ ေပါင္မုန္လိုမ်ိဳး ဖုတ္ထားတဲ့ အစားအေသာက္အမ်ိဳးမ်ိဳးေတြမွာ ေတြ႔ႏိုင္ၿပီး သူနဲ႔အတူ Gluten လို႔ေခၚတဲ့ ပစၥည္းပါ တြဲဖက္ပါတတ္ပါတယ္။ သူတို႔ပါတာေတြကို စားသံုးေပးရင္ ခႏၶာကုိုယ္ထဲမွာ မႈိစြဲကပ္ႏိုင္ၿပီး နာက်င္မႈေတြကို ပိုၿပီး ခံစားရေစပါတယ္။ ၾကြက္သားနာက်င္ေရာင္ရမ္းေနတဲ့သူေတြဟာ ဂလူတင္ကို ေကာင္းေကာင္း မယဥ္ပါးႏိုင္တာေၾကာင့္ အူနဲ႔ ပတ္သတ္တဲ့ေရာဂါ Celiac disease ကို ခံစားရေစပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ တေစးနဲ႔ ဂလူတင္ပါဝင္တ့ဲ အစားအေသာက္ေတြကို ေရွာင္ၾကဥ္တာဟာ လူနာတခ်ိဳ႕ကို ေကာင္းက်ိဳးျဖစ္ေစပါတယ္။

~

၆။ ႏို႔နဲ႕ႏို႕ထြက္အစားအစာမ်ား အလြန္အကြၽံစားတာမ်ိဳးကို ေရွာင္ပါ။

ႏို႔သၾကားကို မေခ်ဖ်က္ႏိုင္မႈကို လူေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားမွာ ႀကံဳေတြရရတတ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ မွ်င္ထၾကြက္သား ေရာင္ရမ္းေနတဲ့သူေတြဟာ ႏို႔ပါတဲ့ အစားအေသာက္ေတြကို ေခ်ဖ်က္တဲ့ေနရာမွာ အခက္အခဲေတြရွိ လာပါတယ္။ စမ္းသပ္မႈေတြအရူၾကြက္သားေရာင္ရမ္းေနတဲ့သူေတြထဲက ၄ဝ ရာခုိင္ႏႈန္းဟာ အစားအစာေတြမွာပါတဲ့ အရာဝတၳဳေတြနဲ႔ ဓါတ္ျပဳႏိုင္တာကို ေတြ႕ရ႔ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ႏို႔၊ ႏို႔ပါတဲ့ အစားအေသာက္ေတြနဲ႔ အလြယ္တကူ ဓါတ္ျပဳႏိုင္တာေၾကာင့္ အထူးသတိထားဖို႔လိုပါတယ္။

~

၈။ အခ်ိဳခဲမ်ားစားသံုးမႈကို ေလ်ာ့ခ်ပါ

ၾကြက္္သားေတြေရာင္ၿပီးနာေနတဲ့သူေတြဟာ အခ်ိဳခဲအတုေတြကို ေရွာင္လိုက္ၿပီးတဲ့ေနာက္ပိုင္းမွာ ပိုၿပီးသက္ေတာင့္ သက္သာေနႏိုင္လာတာကို ေတြ႕ရပါတယ္။ အစားအေတြထဲမွာ ထပ္ထည့္တဲ့သၾကားခဲအတုေတြ Artificial sweetener ဟာ Excitotoxins လို႔ေခၚတဲ့ ဓါတုပစၥည္း တစ္မ်ိဳးျဖစ္ၿပီး သူတို႔ဟာ အာရံုေၾကာေတြကို လံႈေဆာ္ေပးႏိုင္ပါတယ္။ တနည္းအားျဖင့္ နာက်င္မႈေတြကို ပုိၿပီး ခံစားရလြယ္လာပါတယ္။ အဲဒီလိုမ်ိဳး ပစၥည္းေတြဟာ လူေတြရဲ့ က်န္းမာေရးကို ဆိုးဆိုးရြားရြားထိခိုက္ပ်က္စီးေစတာမ်ိဳးမရွိေပမယ့္လည္း နာက်င္မႈေတြကိုေတာ့ ျမန္ျမန္ခံစားရေစသလို တခ်ိဳ႕အခ်ိဳခဲေတြ ေၾကာင့္ အူနဲ႔ပတ္သက္တဲ့ေရာဂါေတြ IBS ျဖစ္ေစတယ္လို႔ ဆိုၾကပါတယ္။

~

၉။ Additives ေတြကို တတ္ႏိုင္သမွ်ေရွာင္ပါ။

အခ်ိဳမႈန္႕ Monosodium glutamate (MSG) လိုမ်ိဳး အစားအစာေတြျပဳလုပ္တဲ့ေနရာမွာ အရသာပိုရွိေအာင္ ထည့္က်တဲ့ ပစၥည္းေတြဟာ ၾကြက္္သားေရာင္ေနတဲ့သူေတြကို ေကာင္းေကာင္း အႏၲရာယ္ေပးႏိုင္ပါတယ္။ အျမန္စာ၊ တရုတ္အစားအစာ၊ အသင့္ထုတ္ပိုး ထားတဲ့ အစားအစာေတြမွာ ပါဝင္တဲ့ အဲဒီအခ်ိဳမႈန္႔ဟာ နာက်င္မႈခံစားရေအာင္ လံႈေဆာ္ေပးႏိုင္ပါတယ္။ ေက်ာရိုးဆစ္ထဲက အရည္ထဲမွာရွိတဲ့ Glutamate ပမာဏနဲ႔ ၾကြက္သားေတြနာက်င္မႈဟာ ဆက္စပ္ေနပါတယ္။ Glutamate ဟာ ေခါင္းကိုက္တာမ်ိဳးကိုသာ ျဖစ္ေစသလို ၾကြက္သားေရာင္ရမ္းမႈေတြကေန နာက်င္မႈ အထိဆက္ျဖစ္ႏိုင္တာေၾကာင့္ အေတာ္ေလးကို သတိထားစားသံုးသင့္ပါတယ္။

~

၁ဝ။ က်န္းမာေရးနဲ႔ မညီညႊတ္တဲ့ အလြယ္စာေတြကို ေရွာင္လိုက္ပါ။

ေဖြးေနေအာင္အေရာင္ခြၽတ္ထားတဲ့ သၾကားေတြ၊ ကဖင္း၊ ေၾကာ္ထားတဲ့ မုန္႔ေတြ၊ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲထားတဲ့ အစားအစာေတြ၊ (အျမန္စာ၊ သၾကားလံုး၊ အထပ္ထပ္အခါခါ ျပဳလုပ္ထားတဲ့မုန္႕) ေတြကို အတိုင္းအတာေလးတစ္ခု သတ္မွတ္ၿပီးစားသင့္သလို လံုးဝေရွာင္လို႔ရရင္လည္း ေရွာင္ဖို႔ ညႊန္ၾကားထားပါတယ္။ ကိုယ္အေလးခ်ိန္တက္လာတာကို ထိန္းခ်ဳပ္တဲ့အခ်ိန္မွာ အစားအစာေတြဟာ ၾ<ြကက္သားေတြကို မသက္မသာခံစားရေစသလို အိပ္စက္မႈကိုေႏွာင့္ယွက္ျခင္း၊ ကိုယ္ခံစြမ္းအားအဖြဲ႕အစည္းကိုေတာင္မွ အဟန္႔အတားျဖစ္ေစပါတယ္။ ဒီလိုအစားအစာေတြကို ေရွာင္လိုက္မယ္ဆိုရင္ ၾ<ြကက္သားမ်ားေရာင္ရမ္းနာက်င္မႈေတြကို ထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္တာကို ေတြ႕ရပါတယ္။

~

ႏွင္းႏုလြင္ (ေဆးဝါး)

AROGYM Magazine